Veiligere nachten, gelukkigere burgers: Waarom steden deze winter de verlichting aan moeten houden

Jean Luc Lambert - Schréder Urban Deco Business Segment Manager
Jean-Luc Lambert
Urban Deco Business Segment Manager

In heel Europa passen steden hun lichtgebruik aan als reactie op de stijgende energieprijzen door de situatie in Oekraïne. Veel steden doen de verlichting op monumenten uit, maar sommige gaan nog verder en schakelen op bepaalde momenten van de nacht alle straatverlichting uit. 

Bij Schréder vinden we dit een slecht idee - niet alleen omdat we een verlichtingsbedrijf zijn - maar omdat

  • met de juiste verlichting wordt het energieverbruik enorm verminderd, zodat de besparingen door het uitschakelen minimaal zijn en 
  • het aanhouden van de verlichting maakt steden veiliger en heeft tastbare gezondheidsvoordelen voor de burgers.

In dit blog onderzoeken we de gezondheids- en veiligheidsvoordelen van het aanhouden van stedelijke verlichting deze winter.

Veiligere straten, duurzame verlichting

Mensen zijn veel meer geneigd om zich op winteravonden buiten te wagen als ze zich veilig voelen. Dat betekent duidelijk zicht op obstakels, straatmeubilair en andere voetgangers, vooral met de resterende zorgen over het bewaren van een veilige afstand tot anderen in de nasleep van de pandemie. 

Het betekent ook veilige wegen: in de wintermaanden vallen er tot twee keer meer verkeersdoden onder voetgangers dan tussen maart en juni. Door de donkere verlichting zijn voetgangers minder zichtbaar voor andere weggebruikers, wat leidt tot meer en ernstigere ongevallen met voetgangers.

In het Belgische gewest Brussel werd een besluit om de verlichtingsuren van de openbare straatverlichting te beperken onlangs teruggedraaid na veel kritiek, onder meer van de Brusselse minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen), die erop wees dat duisternis in de ochtenduren eerder tot ongevallen leidt. De Fietsersbond toonde zich tevreden over het terugdraaien van deze eerdere afspraak om de verlichting langer uit te laten, en wees erop dat ook fietsers een groter risico op ongevallen lopen bij verminderde zichtbaarheid.

Slimme LEDs en intelligente besturingssystemen hebben de verlichtingstechnologie de afgelopen jaren volledig veranderd. Steden kunnen de verlichting voor zebrapaden, grote verkeersknooppunten en fietspaden aanpassen. En lichtniveaus, intensiteit en tijdstippen kunnen worden aangepast om het energieverbruik en de onderhoudskosten te verlagen - zonder dat het helemaal donker wordt.

Wegen oversteken, ruimtes creëren

Met een eenvoudige omschakeling naar LED-verlichting kunnen zebrapaden veilig worden verlicht met een fractie van de energie die het vroeger kostte. Lokale autoriteiten in Genève, Zwitserland besloten snel actie te ondernemen toen uit een telling in 2019 bleek dat de verlichting op 19% van de zebrapaden op provinciale wegen niet aan de vereiste niveaus voldeed. 

Ze hebben deze punten geüpdatet met het AMPERA-armatuur, voorzien van specifieke optieken voor zebrapaden en koelwitte LEDs om de zichtbaarheid verder te verbeteren. Deze zeer efficiënte LED-armaturen zagen er fantastisch uit, voldeden aan de richtlijnen van de stad - en verlaagden de energiekosten met 60%.

Geneva has improved safety on pedestrian crossings with LED lighting that has reduced energy costs by 60%

In de Poolse hoofdstad Warschau voerden de autoriteiten in 2016 een verkeersveiligheidsaudit uit waaruit bleek dat het risico op een ongeval 's nachts met 30% toenam, vooral in bebouwde gebieden met een hogere verkeersdichtheid. Dit werd deels toegeschreven aan een gebrek aan duidelijke zichtbaarheid van voetgangers, dus lanceerden ze een plan om de verlichting op de voetgangersoversteekplaatsen te verbeteren.

Sindsdien hebben we met hen samengewerkt om 1.600 zebrapaden in de hele stad te verbeteren. De nieuwe verlichting heeft gezorgd voor een veiligere, comfortabelere en meer toegankelijke nachtelijke omgeving voor mensen, en ook het aantal verkeersdoden onder voetgangers is gedaald. Het succes van het project is zo groot dat de stad Warschau een van de drie finalisten is voor de EU-prijs voor stedelijke verkeersveiligheid van 2022.

Slimme systemen kunnen het spel ook veranderen. Over de grens in Heiningen, Duitsland, wilde de gemeente een verlichtingsoplossing die rekening hield met het feit dat het meestal een kleine stad is met weinig verkeer. Af en toe is de hoofdweg echter een omleiding als er problemen zijn op de snelweg, wat leidt tot een toename van het verkeer. We installeerden een slimme verlichtingsoplossing langs deze hoofdweg om het licht te dimmen wanneer het rustig is, waardoor energie wordt bespaard en de burgers toch een veilige doorgang wordt geboden.

The town of Heiningen has reduced its energy costs by over 50% while improving safety for citizens

Veiligere straten voor iedereen

Mensen zijn niet allemaal gelijk wat nachtelijke risico's betreft. Vrouwen, mensen met een minderheidsachtergrond en mensen die 's nachts werken, zeggen vaker dat zij zich onveilig voelen als zij over straat lopen. Volgens dit recente rapport zegt slechts 49% van de vrouwen in het VK zich veilig te voelen als ze in het donker lopen, tegenover 73% van de mannen. En ongeveer 85% van de vrouwen en 77% van de mannen geloven dat beter verlichte straten de veiligheid voor vrouwen kunnen verbeteren, volgens deze Yougov-enquête.

Dit is een wereldwijd fenomeen: Het University of Georgia Student Industry Fellows Program (SIFP) onderzocht hoe de veiligheid op de campus kan worden verbeterd, met een enquête onder meer dan 700 studenten en mensen die de campus regelmatig gebruiken. Zij stelden vast dat 38% van de vrouwen zich wel eens onveilig voelt op de campus, een cijfer dat overeenkomt met onderzoeken die steden over dit onderwerp hebben uitgevoerd. 
 
Zij vonden dat verlichting weliswaar een prioriteit was, maar dat studenten ook graag SOS-knoppen en camera's in de beveiligingssystemen van de campus geïntegreerd wilden zien. Verlichting is een enorme factor in hoe veilig voetgangers zich voelen, maar met slimme steden kan de verlichtingsinfrastructuur veel meer bijdragen dan zichtbaarheid, en een schat aan beveiligings- en connectiviteitsopties bieden. Slimme steden weten het beter en doen het beter. Kijk maar naar Wenen, waar vrouwen bij de planning worden betrokken.

Veiligheid integreren, verder gaan dan verlichting

Queen's Square is een autovrije winkelzone in Crawley, een Londense slaapstad in de buurt van Gatwick Airport.  Tien SHUFFLE lichtmasten werden over het hele plein geïnstalleerd om de belangrijkste kenmerken te verlichten en de ruimte aantrekkelijker te maken. De masten bieden niet alleen effectieve energiezuinige LED-verlichting, maar bevatten ook high-definition CCTV-camera's, Wi-Fi-connectiviteit en een windmeter. Door deze functies te combineren in één uniforme mast, werd aangetoond dat een veiligere straat er niet alleen geweldig kan uitzien, maar ook energie kan besparen.

SHUFFLE poles awere fitted with CCTV to enhance safety and well-being on Crawley Square

Verder naar het noorden in het Verenigd Koninkrijk geeft de Nottingham Trent University les aan meer dan 40.000 studenten op vijf locaties. Om de veiligheid te verbeteren, installeren ze momenteel 11 SHUFFLE-modules op de campus, die elk verbonden zijn met een Zenitel-intercom met spraak- en videoverbinding. De SHUFFLE-modules worden aangestuurd door Schréder EXEDRA en geïntegreerd in het bestaande systeem van de universiteit. Ze voldoen aan de unieke eisen van de klant: het team van Schréder STUDIO heeft ook een aantal herontwerpen uitgevoerd om er geaarde aansluitingen en achterwanden in op te nemen.

Gezond lichaam, gezonde geest

Hardlopen is wereldwijd een enorm populaire vorm van lichaamsbeweging: alleen al in de VS trekken 60 miljoen mensen graag hun sportschoenen aan om de straat op te gaan. Het uitschakelen van de verlichting weerhoudt veel mensen, vooral vrouwen, ervan om in de wintermaanden hun favoriete training te doen. Lokale overheden moeten de gevolgen van het verminderen van het lichtniveau zeer zorgvuldig overwegen als het gaat om het effect op de gezondheid van de burgers.
 
Dit geldt ook voor sportclubs. Sommige blijven deze winter dicht of dreigen failliet te gaan vanwege de energiekosten. Sommige voetbalclubs in het Verenigd Koninkrijk verplaatsen de wedstrijdtijden zodat ze bij daglicht kunnen spelen. Het hoeft niet zo te zijn: het moderniseren van de verlichting in sportstadions en trainingsfaciliteiten kan leiden tot energiebesparingen van meer dan 50%.
 
De voetbalclub A.S. Houtain-Milanello speelt in de provinciale competitie in Luik, België. Het is het toppunt van volksvoetbal, met 350 leden, jeugdteams en twee velden. De club had in 2015 de schijnwerpers geïnstalleerd die het einde van hun levensduur naderden.

AS Houtain football club can stay open all winter thanks to smart sports lighting that has reduced its electricity bill by over 50%

De club koos ervoor om nieuwe LED-verlichting te installeren, waardoor het energieverbruik met meer dan 50% werd verminderd. Ze hoeven niet voorverwarmd te worden en worden beheerd door het Schréder ITERRA besturingssysteem, waarmee spelers via de app op hun smartphone de lichtniveaus kunnen aanpassen voor trainingen en wedstrijden, en jeugdtrainingen, waarbij het volledige veld niet nodig is. Dit alles bij elkaar opgeteld, bespaart hen geld en stelt hen in staat de winter door te komen.

De energiecrisis treft steden hard, maar het licht uitdoen is een reflexmatige reactie met mogelijke gevolgen op lange termijn voor de veiligheid, het stadsleven en de gezondheid van de burgers. Alvorens naar het donker te grijpen, kan het de moeite waard zijn om te investeren in slimme verlichting, zodat mensen deze winter gezonder en gelukkiger blijven.

Lees meer.

Over de schrijver
Sinds hij in 1988 bij het bedrijf kwam werken als werktuigbouwkundig ingenieur, heeft Jean-Luc een breed scala aan stedelijke verlichtingsarmaturen ontwikkeld, waarbij hij altijd streefde naar verbetering van het ontwerp en de efficiëntie. 
Hij heeft de hele wereld afgereisd en brengt een hands-on mentaliteit mee om de perfecte oplossing te leveren voor klanten wereldwijd. Er is niet veel dat hij niet weet over verlichting!

Volg Jean-Luc op LinkedIn